Procedura postępowania w sytuacjach konfliktowych człowiek - wilk
Procedura postępowania w sytuacjach konfliktowych człowiek - wilk
Wilk podlega ochronie ścisłej na terenie całego kraju od 1998 r. Aktualnie obowiązującym aktem prawnym dotyczącym ochrony tego gatunku jest rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r. poz. 2183). Ponadto polska populacja wilka wymieniona została w załączniku II i IV Dyrektywy Rady 92/43//EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory. Gatunek ten jest między innymi przedmiotem ochrony niektórych obszarów Natura 2000 oraz stanowi gatunek priorytetowy. Wobec powyższego jako kraj jesteśmy zobowiązani do zachowania tego gatunku
we właściwym stanie ochrony.
Nie należy zatem podejmować pochopnych działań zmierzających do eliminacji
osobników tego gatunku w sytuacjach, kiedy nie jest to zasadne. Wszystkie niebezpieczne
zdarzenia, które charakteryzują nietypowe zachowania wilka, wymagają jednak wyjaśnienia,
a przede wszystkim natychmiastowej reakcji.
W związku z nasilającym się problem dotyczącym szkód wyrządzanych przez wilki
należy: zwiększyć opiekę nad zwierzętami gospodarskimi i psami, zabezpieczyć pojemniki na odpady przed dostępem zwierząt dzikich oraz nie wyrzucać odpadów w pobliżu zabudowań.
Zasady, których należy przestrzegać, aby uniknąć sytuacji, w której wilki zaczynają stwarzać problemy
- Nigdy nie dokarmiaj wilków. Zamiast karmić lub próbować samodzielnie pomagać wilkowi, który w twojej opinii tego wymaga, zawiadom właściwą terenowo Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska i skontaktuj się ze Stowarzyszeniem dla Natury „Wilk”.
- Przetrzymuj odpadki spożywcze w szczelnych pojemnikach z pokrywami.
- Resztki żywności pozostawione na kompoście poza ogrodzeniem posesji,
a szczególnie kawałki mięsa i wędlin, mogą zwabiać drapieżniki. - Zainstalowanie oświetlenia z czujnikami ruchu w pobliżu miejsc składowania odpadów kuchennych może odstraszać wilki od podchodzenia w ich pobliże.
- Jeśli jesteś turystą, spacerujesz po lesie, zbierasz grzyby, wędrujesz z plecakiem, biwakujesz w lesie, uprawiasz biegi terenowe lub inne rodzaje rekreacji aktywnej, nigdy nie pozostawiaj resztek żywności w koszach na parkingach leśnych, miejscach biwakowych, pod wiatami i w innych miejscach odpoczynku dla turystów, nawet jeśli wydaje się, że są one szczelne i regularnie opróżniane.
- Jeśli jesteś fotografem przyrodniczym lub myśliwym, nigdy nie dostarczaj mięsa na nęciska przy czatowniach lub ambonach. Nie ma znaczenia, czy są to szczątki martwych zwierząt dzikich lub hodowlanych, czy też produkty zawierające mięsne składniki, np. karma dla psów.
- Wilki, dzięki niezwykle czułemu węchowi, orientują się, że to człowiek dostarczył pokarm, i mogą zacząć postrzegać ludzi jako dostarczycieli pożywienia.
- Jeśli pracujesz na terenach leśnych, jesteś np. pracownikiem zakładu usług leśnych, budowniczym leśnych dróg, instalatorem sieci energetycznych, nigdy nie pozostawiaj żywności w lesie. Pakuj wszystkie odpadki i zabieraj z sobą. Pozostawiona żywność może zwabiać drapieżniki w pobliże pracujących w lesie ludzi.
- Jeśli jesteś leśnikiem lub pracownikiem parku narodowego i odpowiadasz za turystyczne udostępnianie terenów leśnych, nie instaluj w lesie koszy na odpadki.
W zamian montuj tablice zachęcające turystów do zabierania resztek jedzenia
i opakowań po żywności ze sobą. - Bądź świadom, że jakikolwiek jest powód pozostawiania i udostępniania resztek żywności w lesie lub w jego pobliżu, wilki, a szczególnie młode osobniki, mogą uzależnić się od takiego źródła pokarmu i w efekcie nauczyć się postrzegać ludzi jako dostarczycieli pożywienia.
- Zawsze zwracaj uwagę i reaguj na sytuacje, gdy wilki regularnie żerują na pokarmie pozostawianym przez ludzi (nęciska, czatownie fotograficzne, kosze i doły na śmieci, kompostowniki itp.). Zawiadom o tym natychmiast odpowiedni urząd gminy
i Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska.
Jeżeli spotkasz wilka, który podchodzi na odległość mniejszą niż
a ty nie czujesz się komfortowo w tej sytuacji, albo też drapieżnik poszczekuje lub warczy na ciebie, podejmij następujące działania:
- Unieś ręce i machaj nimi szeroko w powietrzu. To sprawi, że twoja sylwetka będzie lepiej widoczna, a twój zapach szeroko się rozprzestrzeni.
- Pokrzykuj głośno, ostrym tonem w stronę wilka. To pozwoli mu się zorientować, że ma do czynienia z człowiekiem i że nie jest mile widziany.
- Jeśli zwierzę nie reaguje i zamiast oddalić się, podchodzi bliżej, rzucaj w niego będącymi w zasięgu ręki przedmiotami, grudami ziemi, patykami lub kamieniami.
- Wycofaj się spokojnie; możesz przyspieszyć dopiero gdy masz pewność, że zwierzę jest daleko i nie interesuję się tobą.
- Jeśli masz taką możliwość, zrób zwierzęciu zdjęcie i zawiadom o zdarzeniu właściwy urząd gminy, Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska i Stowarzyszenie dla Natury „Wilk”.
Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska opracował „Procedurę postępowania
w sytuacjach konfliktowych człowiek – wilk”, w której opisano różne typy sytuacji z udziałem wilka, które mogą budzić niepokój, jak również sposoby zachowania w takich sytuacjach.
W związku z nasilającym się problem dotyczącym szkód wyrządzanych przez wilki prosimy o zapoznanie się z procedurą postępowania w sytuacjach konfliktowych: